Vlaardingen is die ene stad aan de Nieuwe Maas die dit millennium politiek onbestendiger is dan de getijdenwijs van oost naar west en van west naar oost langs denderende zilte natte ondulaties op stormachtige dagen. Daarop de grofweg 71.000 inwoners. Bijeengepakt als een bende vluchtelingen op een te klein vlot en verplicht de woeste golven te volgen in al hun onvoorspelbare capriolen met kans op slagzij en verdrinking.
Slagzij-loze politiek kan ook. Maar niet op deze aarde. Politiek is een dagelijks maal vol reuring, tegengestelde belangen en halfbakken oplossingen. Beter bekend als het compromis. Hierdoor verwordt een in aanleg bord lekker voer meest tot een smaakloze brij.
Bert Wijbenga is nu 13 maanden burgemeester. Begonnen bij de politie heeft hij zich via een directeurschap bij Woonbron van een werkplek verzekerd aan de Markt 11 als publiek relationeel kopman van zowel raad als college. Tijd voor een gesprek met een enthousiaste eerste burger die zijn prille werkweken vulde met talloze rondleidingen door de stad. Bij uitstek dé manier om de Schelvispekelenclave (beter) te leren kennen.
Bert Wijbenga: ‘Door alle bezichtigingen heb ik Vlaardingen vanuit vele invalshoeken leren kennen. Niet alleen heb ik de stad door de ogen van raads- en het collegeleden gezien. Ook ben ik met inwoners en ondernemers op stap geweest. Mensen die hun ziel en zaligheid hebben verpand aan een school, een sportclub, een maatschappelijke instelling of een bedrijf hebben een andere kijk op de noden en noodzakelijkheden van een woon-, werk- of vrijetijdsomgeving dan stadsbestuurders.
Duidelijk werd dat Vlaardingers trots zijn op hun stad en dat wat in hun ogen niet deugt snel op orde dient te komen. Ze steken hun mening hier niet onder stoelen of banken. Fluistert de ene je nog liefjes zoetgevooisde woorden in het oor, de ander uit zich cru en onverbloemd als een sirene bij mistig weer. Alles overgoten met een zeker Vlaardings DNA dat zeker specifiek genoemd kan worden.’
Praktische zaken
Wijbenga: ‘Door allerlei oorzaken is Vlaardingen niet de stad die het zou kunnen zijn. Financieel onvermogen is er één van: verwaarlozing van de buitenruimte heet het gevolg. Het hobbelige stratenplan, groepen hangjongeren, het historisch karakter; ze staan allen hoog op de agenda om te worden aangepakt én opgelost. Zo ook het Spreijpand. Dat is eind 2024 woon gereed. Dat kun je best aan wethouder Ivana Somers, veelal hand-in-hand met collega Bart Bikkers, overlaten. Het is doodzonde dat dit en andere panden (te) lang aan hun “ruïnaal” lot worden overgelaten. Ook hete onderwerpen als het Liesveldviaduct en de Marathonweg staan hoog genoteerd als het om aanpassing gaat.’
‘Aan het hobbelige stratenplan wordt inmiddels gewerkt,’ aldus Ivana Somers. ‘Klinkers en tegels worden gestructureerd recht gelegd en voor opstijgende boomwortels is een verhoogde oplossing besteld (Red.).’
Wijbenga: ‘Uiteraard is het niet enkel pittoreske woonhistorie die dient te worden gerestaureerd. Ook nieuwe woningen moeten gebouwd. De Rivierzone (zowel aan de Oosthavenkadezijde als op en rond het voormalig Unileverterrein), daar zullen op termijn circa 3.000 woningen verrijzen. Maar niet aleer het stratenplan ter plaatse (aan- en afvoerwegen) voldoende is aangepast om files op voorhand uit te bannen.’
Dagelijks zullen zo’n 2-3.000 auto’s naar en van het werk worden gestuurd. Dat geeft tweemaal daags een enorme piekbelasting. Op dit moment is dat onhaalbare kaart. Los nog van de regelmatige overstromingen (Red.).
Wijbenga: ‘Vlaardingen bezit veel kwaliteit, maar is op een aantal punten niet die mooie stad die het kán zijn. Met behulp van investeerders, bedrijven en inwoners kan dit negatieve tij gekeerd.’
Westwijk
Wijbenga: ‘Eén zo’n stedelijk zorgenkindje is de Westwijk. Nu nog een buurt waar woon- en leef-genot rond de nullijn slingert is de Westwijk opgenomen in een landelijk programma om de jeugd (die immers de toekomst heeft) educatief en anderszins gelijke kansen geven binnen de maatschappij.
Neem in dit kader Rotterdam-Zuid. Daar is 10 jaar geleden de spiraal, van neerwaarts middels bestuurlijke kracht en mensen die ideeën in tastbare praktijk omzetten rücksichloss omhoog gebogen. Een kwalitatieve input van jewelste die zich laat zien.
In dit kader is het goed te melden dat Vlaardingen de Food Academy heeft en een zorg academie eraan zit te komen. Bij die opleidingsinstellingen wordt specifiek opgeleid voor beroepen waar momenteel een chronisch gebrek aan is. Er wordt gewerkt aan een Vlaardingen waar het goed leren, wonen en werken is. Door deze gestructureerde toeloop wordt de stad niet alleen groter (80.000 inwoners is het streefgetal, red.), ook de middenstand zal ervan meeprofiteren en het aantal banen zal stijgen.’
Op de vraag waar die studenten moeten gaan wonen komt niet een concreet antwoord (Red.).
Vlaardingen 750
Wijbenga: ‘Volgend jaar bestaat Vlaardingen 750 jaar. Er is een budget van ruim twee miljoen euro om er een waar feest van te maken. Stichting Vlaardingen 750 leidt deze 365 dagen durende dans en wie een idee heeft kan zich bij hen melden. Zo wordt er gewerkt aan een nieuwe versie van het VVV (Burgemeester Tjerk Bruinsma draaide dit fenomeen om nog altijd onbegrijpelijke redenen een decennium terug hoogstpersoonlijk de nek om, red.) op te starten en samen met zwaargewichten als Annemieke Loef en Hamit Karakus zal alles in goede banen worden geleid. Dus: Vlaardingers meld je!’
Volgens Bert Wijbenga wordt nu gewerkt met overzichten waarin organiserende zwaargewichten zich per maand dienen te verantwoorden voor alle acties. Wellicht wijs geworden door de enorme stroom niet-Vlaardingers die de Hoogstraat, het Liesveld, et cetera zouden opknappen en waar in de praktijk slechts duurbetaalde honoraria de kas verlieten.
Wijbenga: ‘Alle bovenstaande onderwerpen zijn door de raad goedgekeurd en worden door het college opgepikt. Niet alles zal direct tot een oplossing en klaarheid leiden, maar de basis is gelegd. Als we hier over 5 jaar (het einde van deze termijn) weer zitten hoop ik dat we een mooi rijtje kunnen overleggen.’
Wijst uit zijn stadsburgermeesterlijke raam richting het Waaigat en zegt: ‘Dat is een farce. Er is van alles misgegaan. Hoe lang staat het al leeg? Drie jaar of langer? Dat had allang bewoond moeten zijn. De woningnood is hoog en ook dienen fractionele oplossingen snel gerealiseerd. Gelukkig is er nu zicht op dat dit ook daadwerkelijk gebeurt.’
Rivierzone
Het begon met 250 woningen. Toen werden het er zo’n 600. Nu is sprake van dat op het voormalige Zethameta annex Lensveld Transport-terrein rond de 2.000 woningen zullen verrijzen. Er wordt gesproken over (een) flat(s) van liefst 21-hoog.
Wijbenga: ‘Als er een gepast stratenplan is en de garantie dat iedereen 24/7 droge voeten houdt kan dit project van start. De aanvraag voor een Rijksbijdrage van 27 miljoen is onderweg. Die moet gehonoreerd, anders kan er geen paal de grond in. Laat staan dat daar dan woningen komen.
De wijk wordt om alle historische panden rond de Koningin Wilhelminahaven heen gebouwd. Hierdoor krijg je een mooi mix van Toen & Nu. Uiteraard met inachtneming van omgevingsinvloeden als water, verkeer en geluid. Ook hier zijn meedenkende “derden” van harte welkom. Net als financiers, trouwens.
Het moet op termijn een plek worden waar het “hip” is om te wonen.’
Achterlopen
Als goochelaar-illusionist Hans Klok achterloopt zijn er twee mogelijkheden:
1. Hij is te laat.
2. Hij bevindt zich aan de andere zijde van het podium.
Als een stad als Vlaardingen achterloopt is er echter maar één mogelijkheid:
1. Er is achterstand in onderhoud van de buitenruimte en qua woningvoorraad is het ook niet op orde.
Wijbenga: ‘Er moet een inhaalslag worden gemaakt. Zoveel is duidelijk. Dat wist ik op voorhand en dat is de uitdaging die voor ons ligt. Voor alles is geld nodig en daarvan bulkt Vlaardingen niet. Plannen moeten gemaakt. De financiële haalbaarheid alsmede nut en noodzaak dienen op voorhand terdege getoetst.’
Tour de France Als we vragen of de karavaan van de Tour de France in 2024 of 2025 Vlaardingen zal aandoen zegt Bert Wijbenga: ‘Als er enthousiastelingen zijn die zich daarvoor hard willen maken en het fenomeen financieel haalbaar is, is dat een optie. Maar Le Grand Boucle over de ongelijk liggende klinkers van bijvoorbeeld de Groen van Prinstererstraat jagen zal promotioneel en economisch op voorhand al financieel een succes moeten garanderen. Anders moeten we dit niet doen.’
Wijbenga - van Nieuwenhuizen
Tot slot vragen we naar de stelselmatige toevoeging van de familienaam van zijn vrouw, een Amerikaans fenomeen, die de zijne verlengt. Bert Wijbenga - van Nieuwenhuizen antwoordt hierop pront: ‘Dat doe ik uit liefde en emancipatie voor Cora.’
Sirenes
Iedere dag en nacht sirenes Is het hebben van een ex-politieman aantrekkelijk voor één-, twee- en drietonige sirenes/hoorns om vrijwel permanent door Vlaardingen te galmen? Ze zeggen dat je met boeven, boeven vangt. Maar is het omgekeerd evenredig dat een ex-politieman graag naar jankende sirenes luistert ten teken dat de stad juist veilig is of is hier sprake van het omgekeerde?
Wijbenga: ‘Ik hoor liever geen sirenes, want dat betekent meestal niet veel goeds. Maar een verleden als politiechef is niet ongunstig aangezien ik als burgemeester veiligheid in portefeuille heb. Dan is kennis van zaken vooral mooi meegenomen.’
C&A weggestuurd?
Het Vlaardings gemeentebestuur schijnt C&A te hebben weggejaagd nadat de keten aangaf in het huidige pand met enkel de onderste etage door te willen gaan. Staat dit niet haaks op bovenstaande uitingen qua werkgelegenheid, et cetera?
Idem met de Unilever. Die in 2002 al een campus wilde hebben, maar nul op rekest kreeg en dientengevolge enige jaren terug Vlaardingen de rug heeft toegekeerd. En vergeet schoenenketen Van Haren niet.
Wijbenga: ‘Mensen denken vaak onterecht dat de gemeente alle winkelpanden in bezit heeft. Wij beslissen niet welke winkel zich waar vestigt. Wel is het zo dat, en dat is een landelijke trend, veel grote ketens teruggaan in winkeloppervlakte. Als stad moet je daarmee dealen. We zijn met onze vastgoedeigenaren in gesprek over hoe we gezamenlijk de binnenstad gaan verbeteren in de komende jaren. Zo willen we de straten verlevendigen met de toevoeging van andere functies zoals dienstverlening, zorgverlening, educatie, cultuur en woningen.’
Tot slot
Bert Wijbenga is enthousiast en zit vol ideeën. Hij is er in essentie de man naar om trage bestuurders bij de hand te nemen, tijdelijk uit de wind te houden en ze terug te brengen naar de kopgroep. Hij heeft vertrouwen in zijn raad en het college. Of het uiteindelijk leidt tot een Vlaardingen dat veel mensen enkel kennen uit moderne geschiedenisboekjes en vanuit mondelinge en meest familiaire overlevering is iets waarop hij op termijn kan worden afgerekend.
Hij weet dat Keulen en Aken niet op één dag zijn gebouwd en dat de renovatie van Vlaardingen ook tijd vraagt. Aan de inwoners de vraag hem kritisch te blijven beschouwen, maar hem wel die tijd te vergunnen.