Willy Atema is cultuurhistorica en geeft o.a. binnen het kader van haar eigen kunsthistorisch bureau ‘Kunst en Kunde’ te Vlaardingen (www.kunstEnkunde.nl) presentaties over alle mogelijke onderwerpen en/of thema’s binnen de kunst- en cultuurgeschiedenis. Het motto van haar bureau luidt ‘De kunsthistorie is er niet om uw opvattingen over kunst te bevestigen, maar om uw opvattingen en visie op de visuele wereld te verruimen’.
Spiritualiteit in de kunst
Kunstenaars hebben op heel veel manieren naar de zintuiglijke werkelijkheid gekeken. De
meest gangbare uitingen waren figuratief en realistisch. Er zijn echter ook altijd kunstenaars
geweest, en rondom 1900 zijn het er heel veel, die óver de grens van de zintuiglijke wereld
willen kijken en het verlangen kennen om de krachten àchter het leven op aarde te begrijpen.
De wereld raakt langzaam doch toenemend ‘van God los’, er zijn nieuwe ideeën op het gebied van spiritualiteit, wetenschappelijke ontdekkingen, filosofie (Spinoza!), boeddhisme,
hindoeïsme en theosofie (Krishnamurti). Dat roept om een nieuwe en andere kunst! Het was dè drijfveer voor de ontwikkelingen in het artistieke wezen van onze drie hoofdpersonen, Piet Mondriaan (1872-1944), Wassily Kandinsky (1866-1944) en Hilma Af Klint (1862-1944).
Zij ondernemen actieve pogingen zich los te maken van de traditionele schildertechnieken en -stijlen. Mondriaan verdiept zich in de theosofie – hij blijft van 1909 tot aan zijn dood in 1944 lid. Kandinsky onderzoekt hoe kleur en klank effecten hebben op de menselijke ziel, Hilma af Klint vindt het, naast de theosofie, in het spiritualisme. Zij zoekt hoe het onzichtbare weer te geven door middel van aura’s en gedachtevormen. Het maakt dat haar sinds kort de lauwerkrans toegekend wordt dat zij in 1906 de eerste was die ‘de stap maakte’ naar de abstractie, waarmee Kandinsky van die troon gestoten werd.
Spiritualiteit lijkt voor velen wellicht vreemd en zweverig, maar deze vormen van geestelijk
engagement maakten deel uit van iedere tijdgeest en zijn gangbaar geweest in alle (artistieke) kringen in heel de wereld. De wens, religieuze overtuigingen in overeenstemming te brengen met wetenschappelijke inzichten en om door de pluraliteit van religies tot een nieuw bewustzijn te komen, is er altijd geweest.
Aanmelden:
https://www.debibliotheekdeplataan.nl/agenda/Agenda-activiteiten/Lezing_Spiritualiteitindekunst-vldC-2feb22.html