Wat beweegt de brommerpiloot van Marike Vierstra is een originele roman. Tragikomisch en soms absurdistisch schept het een duidelijk beeld van drie wezen versus familie en buren eind jaren zeventig. Menigeen heeft een deurmat met daarop welkom, maar de deur gesloten blijft. Naast eigenzinnigheid en jeugdige veerkracht is dit verhaal een ode aan de Puch. Lezen met de wind door de haren dus en ook er tegenin.
De achttienjarige Nelly Nachtegaal heeft niet zozeer verdriet over de dood van haar ouders. Veeleer is het de zorg voor haar beide jongere broers, van wie er één verstandelijk beperkt is, die haar bezighoudt. Haar hoop is gevestigd op de wonderlijke man Gregorius Bos. Maar die zetelt in Nice, waar hij in een hotel schijnt te verblijven.
In eerste instantie vertoont Wat beweegt de brommerpiloot overeenkomsten met het anarchistische gezin Verhulst in de roman De helaasheid der dingen. Maar waar het bij Dimitri Verhulst c.s. Koning Alcohol is die het ritme van alledag bepaalt, daar is het bij Marike Vierstra de dood van de ouders Nachtegaal die een duistere deken over denken en doen van de kinderen legt.
De roman valt uiteen in twee delen: de huiselijke sores en die van de brommer rijdende Nelly die, onervaren en met een gloednieuwe Puch, de lange rit naar Nice onderneemt.
Wat beweegt de brommerpiloot beschrijft treffend alle hobbels en obstakels die weeskinderen op hun gedwongen reis richting vroegtijdige zelfstandigheid te verwerken krijgen. Hier bemoeizuchtige buren, daar een aan de drank verslingerde tante en aan het eind van de dag een handtastelijke buurman met rijbewijs.
Toch gloort aan het eind van de rit hoop. Hoewel niet de ware hoop die Nelly voor ogen had, is het toch een fundament waarop drie jonge kinderen min of meer de rest van hun leven kunnen stallen.
Het verhaal is in de derde persoon is geschreven. Dat zorgt aanvankelijk voor afstand tussen hoofdpersoon Nelly Nachtegaal en haar lezers. Naarmate je verder komt in het verhaal vallen deze literaire schellen de lezer van de ogen. Zeker in de met een Puch-icoon gelardeerde hoofdstukken (je rijdt: dus ga je vooruit) groeit de waardering voor de ondernemende Nelly.
Wat beweegt de brommerpiloot kun je best in één ruk uitlezen. Daar vraagt de intelligente schrijfstijl stiekem om. Het enige gevaar is pijnlijk zitvlees alsof je de gehele rit naar Nice op het bagagerekje van Nelly’s Puch hebt meegereden. Een passende ervaring.
Wat beweegt de brommerpiloot is het romandebuut van beeldend kunstenaar annex auteur Marieke Vierstra. Het boek (ISBN 978 90 831 6737 4, NUR 301) is een uitgave van Uitgeverij de Meent (www.uitgeverijdemeent.nl) en kost €22,50.
Alle boekrecensies zijn ook terug te vinden op: www.vlaardingenleest.nl
Recensie
Peter Joore