(Ahobli Spiritual) Sodabi (2.0)
Sodabi wordt gemaakt van gefermenteerde/gedistilleerde palmwijn en heet een Guin People Drink. De herkomst van dit distillaat ligt in Togo/Benin en is populair in de meeste West-Afrikaanse landen. Oorspronkelijk was de drank alleen voorbehouden aan het koninklijk huis, later had de hele bevolking toegang tot de ‘drank der koningen’.

Toen de kolonisten voet aan land zetten, brachten ze hun eigen gedistilleerde dranken mee. Ten tijde van de West-Indische Companie, die voer vanuit Zeeland, was dit vooral jenever uit Schiedam. Deze drank was zo puur en vooral exclusief, dat Sodabi al snel plaatsmaakte voor jenever. Immers alleen het allerbeste was goed genoeg voor de voorouders en de goden.

Omdat Sodabi toch bestaansrecht hield als goedkoper alternatief, ging de koloniale overheid over tot het verbieden van de productie van Sodabi. Hierdoor stegen de westerse dranken steeds verder in populariteit, hoewel Sodabi nog steeds illegaal gestookt werd.

Sodabi werd (en wordt) gebruikt tijdens ceremonies, om te drinken en om te offeren, middels een ‘plengoffer’ aan de goden en de voorouders.

Serious Bee Distillers
De Groningse ondernemer Bryan Oudhoff kreeg het plan om Sodabi nieuw leven in te blazen. Hij kwam op dit idee tijdens een reis naar Togo die hij maakte, samen met (de in Utrecht woonachtige) Prins Leopold Messan Attivoudou van het Guin Koninkrijk. Kortom: een historische eyeopener.

Hij ontdekte het hoe en waarom juist Schiedamse jenever, geleverd in kelderflessen, opgang wist te maken. De jenever was overigens verre van goedkoop en je kon er zelfs slaven mee kopen.

Het jaar waarin in Nederland de afschaffing van de slavernij werd herdacht (1863, red.) leek Oudhoff een prima moment op de Sodabi weer in ere te herstellen en daarmee de historie recht te doen. Weliswaar zijn er meerdere producenten, maar geen enkele producent koppelt zijn product aan de cultureel historische achtergrond ervan.

Cruciaal in dit verhaal is het bijzondere feit dat de Sodabi in Schiedam geproduceerd moet worden, want Schiedam is synoniem aan de beste kwaliteit. Om de productie te starten begon hij een crowdfunding. Van de benodigde €33.000 is inmiddels circa de helft binnen.

Start
Alwine van Winsen: ‘Schiedamse jenever staat nog steeds bekend als puur, zuiver en van hoge kwaliteit. Goed genoeg om de beste kwaliteit te garanderen en (heel belangrijk) de voorouders gunstig te stemmen.

Om tot de juiste smaak te komen hebben we tijdens het distilleren telkens een halve liter apart gehouden en getest. Uiteindelijk is van de vijf van de dichtst bij de originele smaak liggende “buren” een mix gemaakt die het meest appelleerde aan het origineel.’

Problemen
Alwine van Winsen: ‘Omdat er veel “thuisstook” is in het gebied van herkomst, loopt de kwaliteit soms ver uiteen. De eerste lading palmwijn die we kregen was, vanwege de duur van het transport niet alleen uit-gegist, maar ook niet meer vers en dan krijg je een distillaat van mindere kwaliteit. Dit soort problemen is inmiddels ondervangen. We krijgen nu “vers” gegiste palmwijn van constante kwaliteit.

Na de testronde hebben we Prins Leopold, Bryan Oudhoff en de Togo All Stars, de band waarvan de prins manager is, uitgenodigd om te komen proeven. Dat slaagde wonderwel en we hebben na de proeverij de gasten kenmerkend Schiedam laten zien. Bovenop Molen de Vrijheid moesten de meeste gasten nogal slikken vanwege hoogtevrees. Maar ja, Nederland en Schiedam bezitten nu eenmaal de hoogste molens ter wereld.'

Lezing en verder
December afgelopen jaar kwamen organisatie, liefhebbers en Serious Bee Distillers in Tivoli Vredenburg in Utrecht bijeen. Tijdens dit bijzondere evenement werden fles, etiket en de originele smaak aan de aanwezigen bekend gemaakt. Alwine van Winsen gaf een lezing waarin de nuances van jenever in het algemeen en hun producten in het bijzonder werden toegelicht. ‘De gewaden waren,’ aldus Alwine, ‘van een kleurrijke schoonheid en pracht. Ik voelde me maar een saaie calvinist.’

Op 19 juli 2024 is de crowdfunding afgelopen en gaat de Sodabi in productie. Maar dan is nog lang niet bekend waar de Sodabi in de toekomst verkocht zal gaan worden. Dat wordt pas later bekend.

Sodabi: een tropisch avontuur op basis van Hollandse nuchterheid.

Serious Bee Distillers
Nieuwsticht 10
3113 BH Schiedam
Ingang Bakkershaven, via het hek naar binnenplaats
Telefoon: 06-2501 6305
E-mail: info@seriousbeedistillers.nl
Website: www.seriousbeedistillers.nl/

Meedoen aan de crowdfunding?
Informatie: www.crowdaboutnow.nl/ahobli-spiritual-sodabi

Sodabi in beweging
Surf naar: www.youtube.be/C9jmuiLxFeM?si=dtVxFyHmx3hEqRX5

Tekst
Peter Joore

Fotografie
Serious Bee Distillers

Fotobijschriften (van boven naar beneden)
1. Het testcentrum: gedistilleerd stilleven
2. Sodabi 2.0 in een nieuw Schiedams jasje
3. Bryan Oudhoff en Alwine van Winsen presenteren de kruik
4. Eventjes slikken op de rondgang van Molen de Vrijheid