op 25 april 2023 komt Bram Keizerwaard vertellen over de Stolpersteinen die sinds kort ook in Vlaardingen geplaatst zijn. In de jaren 90 van de vorige eeuw, plaatste de kunstenaar Gunter Demning in zijn woonplaats een steen met een koperen plaatje om stil te staan bij het feit dat een halve eeuw eerder, Heinrich Himmler bevel had gegeven tot deportatie van Roma en Sinti in Duitsland. Eigenlijk was dit een illegale actie want hij had geen toestemming gevraagd aan de autoriteiten.
De steen leverde vele reacties op en ook Gunter Demnig had nooit kunnen vermoeden dat dit het begin was van de plaatsing van bijna 100.000 stenen in geheel Europa voor de huizen van de slachtoffers van de Nazi’s zoals de Joden, politieke tegenstanders van de Nazi’s, verzetsstrijder, gehandicapten en mensen die wij tegenwoordig zouden aanduiden als leden van de LHBTI+ gemeenschap. Gunter Demnig gebruikte het woord Stolpersteine, dat letterlijk struikelstenen betekent en graag verwijst hij naar de opmerking van een klein meisje dat de stenen als volgt beschreef. ‘Je struikelt niet over de stenen met je voeten maar met je hart’.
De Stolpersteine zien er overal hetzelfde uit: een klein messing plaatje op een steen van 10 bij 10 cm met de summiere gegevens: Hier woonde (naam van het slachtoffer) de geboortedatum en de datum en plaats van overlijden.
Gunter Demnig hecht eraan om iedere keer het woord ‘vermoord’ te gebruiken bij de doodsoorzaak.
In Vlaardingen lagen er tot 21 november 2021 nog geen Stolpersteine voor de slachtoffers. Een werkgroep met o.a. Bram Keizerwaard en Gert-Jan Alberts, bijgestaan door Jullia Nibourg en Ted Hartman heeft voor een aantal adressen de stenen weten te realiseren. In de presentatie neemt Bram Keizerwaard de toeschouwer mee in het proces om tot de plaatsing van de Stolpersteine te komen.
De Nazi’s wilden hun tegenstanders als het ware uitwissen en de Stolpersteine in Vlaardingen zijn een poging om de vijftien vermoorde stadsgenoten weer een gezicht te geven.
Vandaar de zoektocht naar hun laatste woning en voor zover mogelijk een beschrijving en soms foto’s, van de slachtoffers alsmede een ooggetuige verslag van de wegvoering van één van de slachtoffers.
De locatie van de lezing is Pax Christikerk, Reigerlaan 51, 3136 JJ Vlaardingen. Aanvang is 20.00. Zaal is open vanaf 19.30. Toegang is gratis. Parkeren van auto’s kan aan de overkant op het parkeerterrein van het winkelcentrum.
Fotografie
Ada Onderdelinden