La Dame en Noir is de vijftiende theaterproductie van de Belgische choreografe en theaterproducente Isabelle Beernaert. Na Oxytocin (2021-2023) en Particles of God (2022-2023) toert het gezelschap sinds 24 oktober, waar de Nederlandse première in Eindhoven voor een met 965 bezoekers uitverkocht Parktheater ademloos werd genoten, door ons land.

Ook nu weer weet haar dansvoorstelling zich gelaagd met een boodschap. Eentje die aanvankelijk misschien wat zwaar aandoet, maar zich snel en makkelijk voor iedereen laat verklaren. Als altijd zweven de toeschouwers vanaf hun zetel ademloos mee.

Enerzijds staat de titel La Dame en Noir op de kosmos en dat, zoals momenteel wetenschappelijk en op basis van bestudering van het menselijk DNA wordt bewezen, alle acht miljard aardbewoners afkomstig zijn van een en dezelfde donkere dame.
   Aan de andere kant is het de omschrijving die best past bij Isabelle Beernaert zelf. De Zwarte Madonna van de dans, die niet alleen Belgisch en Frans bloed door de aderen heeft stromen, maar ook Iberische en Noord-Afrikaanse invloeden kent.

De voorstelling opent met een groot hart, dat - centraal op het podium - vanuit het duister klopt op het ritme zoals dat door het ongeboren kind zintuigelijk wordt ervaren in de baarmoeder. Dan is er licht en gaat het ritme omhoog. De geboorte.

De muziek
De muziek ontvoert mede kijker en luisteraar als een eilandhopper over de wereld. Indiaanse klanken, Japan; een vleugje aarde in klanken gevangen. Een zeldzaam mooie combinatie van muziek, dans en decor, scherp als een katana, wakizashi of tantō gaat die soms door merg en been. Dan weer strelend als de zachte moederhand. Met als centraal punt de Nederlandse Taiko-speelster Marit Oudshoorn. Taiko of 太鼓 betekent in het Japans letterlijk "grote drum".

Isabelle: ‘Drums sluiten ook nauw aan bij dit techno-tijdperk. De drum is vanuit de oertijd het oudste instrument en begeleidt ons continu. Vroeger traag en bedaard. Nu snel en staccato. Ritmes bepalen ons leven. Zijn ons leven. Lichaam en geest reageren hierop.
   We vergeten soms wat zich onder onze voeten bevindt. De aarde is uiteindelijk degene die ons voedt. Wij eten wat zij ons geeft en via plant en boom tot ons komt. Op hun beurt gevitaminiseerd door water. Zonder water groeit immers niets. De aarde zelf bezit ook een hartslag. Die wordt doorgegeven aan óns hart als een schier onmeetbare pacemaker. Moeder aarde krijgt energie op haar beurt weer van vader zon. Wat we de aarde vandaag allemaal aandoen, doen we morgen onszelf cadeau. Goed zowel als slecht.
   Veel mensen lijken momenteel de weg kwijt. Resultante van het almaar rapper voortsnellende leven? Daarom de soms monotone drum die de niet bewuste hartslag verbeeldt die ons vanuit de baarmoeder begeleidt en kalmeert.’

Maar het is niet enkel ritme en dans dat de klok slaat. Kleuren verbeelden waar die twee ontoereikend schijnen. Het zijn de kleuren die de voorstelling kleur geven. Hierdoor ontstaat, Isabelle Beernaert eigen, een schouwspel dat oren en ogen hard laat werken.

Isabelle: ‘Het is zeker geen droef stemmende voorstelling. Vanuit mijn eigen belevingen, die immer positief zijn van aard, weet ik dat we van alles zo veel mogelijk moeten kunnen genieten. Wees dankbaar voor wat je is gegeven. Een punt van bezinning is dat je, naarmate de jaren verstrijken, de haren grijzen en het lichaam strammer, slimmer dient te worden om hetzelfde resultaat te boeken als voorheen gedachteloos geschiedde. Het vuur is er nog en dat zal blijven, maar de carrosserie wordt wat roestig. Wie het leven liefheeft en de leeftijd van grijsheid en wijsheid heeft bereikt, die weet wat ik bedoel.’   

De productie van La Dame En Noir heeft sinds de laatste voorstelling van de Belgische try-outs op 29 maart dit jaar kunnen rijpen als druiven voor een betere wijn. In de zomermaanden is de voorstelling verder uitgewerkt en verfijnd zodat het publiek tijdens de Nederlandse première in Eindhoven op 24 oktober nog meer kon genieten.

De cast is nieuw, toch bekend en nog sterker. Hieronder de Vlaamse danseres Manuella Verzwyfel. Isabelle en Manuella kenden elkaar van eerdere samenwerking aan diverse producties. Voor sommigen zal het een blije herkenning zijn van het tv-programma So You Think You Can Dance.

Isabelle Beernaert: ‘Met deze twee toevoegingen krijgt La Dame En Noir nog meer diepgang. Zowel muzikaal als op het vlak van dans ontstaat er meer diepgang en een intensere beleving. Het is zenuwachtig nachtjes aftellen tot het 24 oktober is,’ zei ze al eerder. Als altijd nagelt haar weer bijzondere productie het publiek aan de stoel.

In Schiedam strijkt Isabelle Beernaert met haar gezelschap op 11 januari 2025 in Theater aan de Schie neer.

Inhoudelijk
La Dame En Noir is een mystiek, krachtig totaalspektakel voor jong en oud, met dans en live percussie; de hartslag van de aarde. 

Dans, zang, gesproken woord, decor, muziek en visuals smelten samen tot een mystieke en resonerende ervaring. De klanken van organische drums, Noord-Afrikaanse, Hebreeuwse, Arabische en Iberische muziek nemen mee op een reis door alle windrichtingen, culturen en talen. 

Isabelle Beernaert heeft opgemerkt dat in al haar stukken een mysterieus vrouwelijk karakter gehuld in zwarte kledij, ten tonele verschijnt. Hierdoor besefte ze dat er altijd al een aanwezigheid was van iets essentieels die ze altijd al onbewust aan het onderzoeken is; de donkere moeder. 

In zwart zijn alle kleuren aanwezig. Zwart absorbeert. Zwart is de kleur van de rust, stilte en de duisternis die nodig is om zaad te doen ontkiemen. Een kind in de baarmoeder verkeert in het donker. Voordat de lente komt, is er de winter. Zwart is zwanger van licht. 

"There is only black light between the stars.
It may seem that it's darkness, but it's really black light.
There is no such thing as darkness. Darkness is a human concept.
There's only black light between the stars."

(Frederick Lenz)

Isabelle Beernaert
La Dame En Noir
Genre: dans 
Datum: 11 januari 2025
Aanvang: 20.25 uur
Entree: €35,50

Theater aan de Schie
Stadserf 1
3112 DZ Schiedam

Telefoon: 010- 2 467 467
E-mail: kassa@theateraandeschie.nl 
Website: www.theateraandeschie.nl 

Tekst
Peter Joore

Fotografie
Kim Vos Fotografie