In de periode 900-1300 krijgt het graafschap Holland vorm en maakt de bevolking een ongekende groei door, van circa 5.000 naar ongeveer 240.000 mensen. Uit onderzoek aan Hollandse begravingen (met name skeletresten) blijkt dat deze groei niet zozeer werd veroorzaakt door immigratie, zoals in Vlaanderen, maar door lokale bevolkingsgroei. Deze uitkomsten zullen worden gepresenteerd tijdens de Holland Dag op 2 juli.
Onderzoek naar de herkomst van Hollanders
In opdracht van de Provincie Zuid-Holland is een onderzoek verricht op menselijk botmateriaal uit verschillende begraafplaatsen in het voormalige graafschap Holland. Het gaat om ruim honderd verschillende individuen die van negen Hollandse begraafplaatsen afkomstig zijn. Er is in het onderzoek gekeken naar bepaalde isotopenverhoudingen in de kiezen. Deze verhoudingen kunnen informatie geven of de plek waar iemand begraven is, dezelfde is waar deze persoon ook is opgegroeid. Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat het merendeel van de onderzochte personen waarschijnlijk is opgegroeid in hetzelfde gebied als waar ze begraven zijn.
Het onderzochte materiaal dateert uit 900-1300. In die periode kreeg het graafschap vorm. De Hollanders transformeerden ruige moerassen in een cultuurlandschap, het water werd bedwongen, dijken werden aangelegd en de eerste steden kwamen op. Het typische Hollandse polderlandschap vindt zijn ontstaan in deze periode. Aan de uitspraak van filosoof Descartes (1596-1650) dat "God schiep de wereld, maar Hollanders creëerden Holland", kunnen we met de uitkomst van dit onderzoek naar de herkomst van de Hollanders nu toevoegen dat Hollanders ook zelf Hollanders creëerden.
Uitzonderingen in Dordrecht en Vlaardingen
Twee grote uitzonderingen zijn Vlaardingen en Dordrecht. Dit valt goed te verklaren. Bij Vlaardingen gaat het om lieden die tussen 1000 en 1050 zijn begraven in Vlaardingen. Juist in die periode maakte Vlaardingen een turbulente ontwikkeling door en groeide uit tot een van de belangrijkste plaatsen van Holland. Een deel van de grafkisten, zo bleek uit eerder onderzoek, waren gemaakt van hout van Vikingschepen die in Engeland waren gebouwd, wat wijst op internationale contacten. Bij Dordrecht gaat om het om de eerste kloosterlingen van de Franciscaner orde, gedateerd op 1230/1240. Uit historische bronnen is af te leiden dat er connecties waren van dit klooster met Italië.
Groeide graaf Floris I op buiten Holland?
Een andere interessante uitkomst betreft het isotopenonderzoek dat op een gebitselement is verricht dat wordt toegeschreven aan graaf Floris I (circa 1025-1061). Uit dit onderzoek blijkt dat deze persoon mogelijk buiten het graafschap Holland is opgegroeid Er was in de tiende en elfde eeuw een nauwe band tussen het grafelijk huis van Holland en Vlaanderen. Er is van verschillende graven uit de bronnen bekend dat ze tijdens hun jeugd in het Vlaamse Gent verbleven. Vermoedelijk betreft dit dus ook graaf Floris I.
Symposium
De resultaten van het onderzoek naar de 'makers van Holland' worden gepresenteerd op het symposium op zaterdag 2 juli in Leiden. Op dat symposium zullen ook andere verhalen aan de orde komen die een nieuw licht werpen op het ontstaan van het graafschap Holland. Zo wordt ook dieper ingegaan op de relatie tussen het Hollandse en het Vlaamse gravenhuis in de elfde eeuw. Meld je nu aan om het symposium bij te wonen.