De langstzittende premier van Nederland is Mark Rutte. Sinds 1 oktober heeft hij deze baan verruild voor die van secretaris-generaal bij de NAVO in Brussel. Bijna veertien jaar domineerde Rutte het Nederlandse politieke landschap. Hoe kwam het dat hij zo lang premier kon zijn? Op welke wijze gaf hij aan vier kabinetten leiding? Ron Fresen en Wilma Borgman gingen op zoek naar antwoorden op deze en nog meer vragen. Die stelden ze onder anderen aan de politici Alexander Pechtold, Sybrand Buma, Gert-Jan Seegers, Carola Schouten en Klaas Dijkhoff. ‘Het raadsel Rutte’ schetst een onthullend portret van een premier die heel graag de controle heeft en zweert bij vaste momenten en rituelen.
Precies een week na Ruttes besluit om als premier te stoppen, krijgt Ron Fresen een idee om een boek over het premierschap van Mark Rutte te schrijven. Hij stelt zijn idee voor aan zijn vroegere NOS-collega Wilma Borgman, die meteen enthousiast is. Ze stellen een lijst op met personen die ze voor dit boek willen interviewen. Daarbij zitten ook oud-ministers, zoals Lodewijk Asscher, Diederik Samsom en Hugo de Jonge, die intensief met de oud-premier hebben samengewerkt.
Door zijn werk als duider van de Haags politiek in het NOS-journaal is Ron Fresen honderden keren in gesprek geweest met Mark Rutte. Ook ging hij wel met hem op reis naar het buitenland of volgde hij hem tijdens bezoeken in het land. Als je zo met hem omgaat denk je de premier wel een beetje te kennen, maar niets is minder waar. Uit de informatie die de twee journalisten uit de interviews verzamelen komen opmerkelijke zaken naar voren. Mark Rutte heeft een vreselijke hekel aan verrassingen; alles moet verlopen zoals hij in zijn hoofd heeft. Regelmatig vallen de woorden ‘control freak’ bij zijn oud-collega’s.
Als Rutte onverwachts problemen ziet opdoemen, kan hij ontzettend kwaad worden en uit zijn vel springen. Dat leidt in één geval in het Catshuis tot het kapot gooien van een glas. Daarna is hij snel in staat zijn excuses aan te bieden om tevens te werken aan een oplossing van het gerezen probleem. Het sluiten van een compromis door Rutte is in de opinie van de auteurs vaak belangrijker dan de werkelijke inhoud van de overeenkomst.
Ron Fresen en Wilma Borgman hebben samen een gedegen analyse geschreven over de jaren dat Mark Rutte minister-president was. Veel informatie konden ze verzamelen in de diverse gesprekken die ze hebben gevoerd. Menig geïnterviewde wordt dan ook aangehaald als een voorval over Mark Rutte wordt besproken. Veel direct betrokkenen noemen de oud-premier een staatsman. En bevestigen dat hij graag de controle houdt over zijn werk. Het boek is bijzonder boeiend en leesbaar geschreven. Dat veel lezers benieuwd zijn naar het verhaal van deze twee journalisten blijkt ook uit het feit dat inmiddels de vijfde druk is verschenen.
Ron Fresen (Den Haag, 1958), is journalist sinds 1987. Hij was een van de oprichters van de regionale omroep RTV West. Van 2004-2022 was hij werkzaam als verslaggever en later politiek duider voor het NOS-journaal in Den Haag.
Wilma Borgman werkt sinds 1996 als politiek verslaggever voor de NOS. Ze is onder andere vaak te horen op Radio 1 in Met het Oog op Morgen.
Het raadsel Rutte is maart 2024 verschenen bij uitgeverij Balans en kost € 22,99. ISBN: 9789463823302. Ook als e-book verkrijgbaar.
Illustraties
1. omslag van het boek
2. portret van de auteurs (gemaakt door Bob Bronshoff)
Recensie
Gerard van Os
Alle boekrecensies zijn ook terug te vinden op: www.vlaardingenleest.nl
Dit is een bijdrage van het recensiecollectief. Lijkt het je leuk om ook een boek te bespreken voor De Vlaardinger, mail dan je recensie naar Hans Vrugt, eindredacteur van het collectief: hansvrugt@planet.nl. .