"Nederland staat al decennialang in de top tien van de gelukkigste en meest welvarende landen, maar veel mensen lijken toch niet zo gelukkig te zijn en lopen tegen veel problemen aan. Journalist Bas Mesters probeert er achter te komen hoe dat komt, en hoe de problemen kunnen worden opgelost. Hij heeft twaalf experts in uiteenlopende vakgebieden uitgebreid geïnterviewd. Deze interviewserie, die aanvankelijk in de Volkskrant is verschenen, is verwerkt in zijn boek ‘Het herstel van Nederland."
De laatste jaren heerst er een gevoel van crisis dat veel verder gaat dan alleen de coronapandemie. Of het nu gaat om de klimaatverandering, de groter geworden ongelijkheid, daling van de kwaliteit van het onderwijs, de zorg die kwaliteit verliest door te hoge werkdruk en onderwaardering, het enorme gebrek aan woonruimte, alles lijkt de verkeerde kant op te gaan. Steeds meer mensen leven in armoede en velen voelen zich niet erkend.
Sinds de jaren 80 heeft het neoliberalisme de samenleving in zijn greep. Onze samenleving werd in sterke mate geïndividualiseerd, het is ‘ieder voor zich’. Van solidariteit lijkt nauwelijks meer sprake te zijn, mensen moeten met elkaar concurreren. Het dogmatische geloof in markt, kostenreductie en winstmaximalisatie heeft onze samenleving overhoopgehaald en het evenwicht verstoord. Kortom: het neoliberalisme heeft grote maatschappelijke schade aangericht en het land ziek gemaakt.
De geïnterviewden zijn mensen zonder politieke macht, maar mét visie en langetermijndenken, wat bij de huidige politiek ontbreekt. Zij hebben tijdens de gesprekken problemen geanalyseerd en nieuwe, prikkelende ideeën aangedragen over hoe het anders kan en Nederland weer gezond kan worden. Bijvoorbeeld burgers bij besluitvormingsprocessen betrekken door gelote burgerberaden. Dat houdt in: per lot getrokken burgers die, door experts bijgestaan, complexe vragen helpen oplossen.
Het boek is ingedeeld in drie delen: hoofdstukken over de sectoren die voorzien in onze eerste levensbehoeften (landbouw, onderwijs, zorg, woningbouw, economie), hoofdstukken over het systeem waarbinnen mensen besturen en controleren (democratie, rechtspraak, ambtenarij en journalistiek) en hoofdstukken over de waarden waarop de democratische rechtsstaat en de cruciale publieke sectoren steunen (vrijheid, identiteit en veranderingsmogelijkheden).
Aan het woord komen een psychiater, een econoom, een woningcorporatiebestuurder, een docent, een boer, een transitiedeskundige, een rechter, een politicoloog, een journalist, een historicus, een mensenrechtenactivist en een omgevingspsycholoog.
‘Het herstel van Nederland’ is een inspirerend boek met een positieve, oplossingsgerichte en grensverleggende toonzetting. Het is uiterst relevant en zet aan tot verder nadenken. Voor mensen die zich verder willen verdiepen heeft Mesters een uitgebreide literatuuropgave achterin het boek opgenomen. Een mustread voor politici, beleidsmakers en iedereen die in een beter functionerende maatschappij wil leven.
Bas Mesters (1965) is journalist, cultuurhistoricus en organisator van debatten. Hij was tien jaar correspondent Italië voor NRC Handelsblad en NOS. Hij schrijft ook voor de Volkskrant en De Groene. Mesters leidde voorheen de opleiding Journalistiek van Hogeschool Windesheim in Zwolle en het Expertisecentrum Journalistiek. Sinds enkele jaren concentreert richt hij zich op het functioneren van de democratie. Momenteel is hij coördinator en programmamaker van debatcentrum ‘De Tussenruimte’ in Den Haag.
Eerder publiceerde hij het boek ‘Italiaanse Streken. Een Romeinse wandeling door een land op drift’.
‘Het herstel van Nederland’ is verschenen bij Uitgeverij Balans en verscheen in november 2021. Het boek telt 208 pagina’s en kost € 20,00. ISBN: 9789463821865. Het is tevens als e-book verkrijgbaar voor € 9,99. ISBN: 9789463822022.
Recensie
Wies Groeneveld
Alle boekrecensies zijn ook terug te vinden op: www.vlaardingenleest.nl