De dood is een onderdeel van het leven. En één zekerheid hebben we allemaal: er komt een keer een eind aan. 'De één z’n dood is de ander zijn brood’, ook in het dierenrijk. Maar volgens Stern Nijland is het daar meer dan eten of gegeten worden. Dat laat ze zien in ‘Het dierendoodboek’. Deze uitgave, met tekst en tekeningen van eigen hand, is een schitterend non-fictieboek.
Nijland toont aan dat het sterven bij sommige dieren gepaard gaat met bijzondere rituelen. Olifanten bijvoorbeeld keren regelmatig terug bij een overleden familielid, ze lijken er over te waken. Mensen zijn er nog steeds niet achter waarom dat zo gebeurt. Prachtig in het boek zijn de illustraties, die soms tot in detail een dier weergeven. Bij het bekijken van de tekeningen en het lezen van de teksten voel je op elke bladzijde Nijlands liefde voor de natuur.
De eerste pagina’s zijn gewijd aan het ecosysteem en de voedselketen daarbinnen. In een onverstoorde natuur is de verwerking van dierlijk afval, dus ook dat van dode dieren, een wezenlijk onderdeel. Diverse kleine tekeningen staan gegroepeerd rond de tekst. Bij veel van die tekeningen staat een paar weetjes over het afgebeelde dier. Zo lees je dat de vos een hondachtige is, maar ook dat hij net als een katachtige de nagels kan intrekken. Kleine dieren zijn soms vergroot afgebeeld. De rosse metselbij, in het echt zo’n 1 cm groot, is in het boek vijftien keer zo groot te zien!
Bij elk dier lees je tot welke soort het behoort, waar het leefgebied zich bevindt, van welk voedsel het moet leven, hoe groot het in werkelijkheid is. Voor jonge kinderen is het handig het boek samen met een volwassene te bekijken. Dan kunnen moeilijke woorden en ingewikkelde begrippen worden uitgelegd. Voor oudere kinderen en volwassenen is achterin een korte verklarende woordenlijst opgenomen.
Dat de natuur geweldig boeiend is, bewijst ook dit boek. Je verbaast je over de verdedigingstactieken van sommige dieren. Een kakkerlak deelt zo nodig karatetrappen uit, iets waar een kangoeroe ook toe in staat is. En een padhagedis kan bloed uit zijn ogen laten spuiten om aanvallers af te schrikken.
Het boek bevat bijzondere hoofdstukken als ‘Kannibalisme’, ‘Transformatie’ en ‘Oplichters en broedparasieten’. Natuurlijk kun je alle hoofdstukken lezen, maar het is ook een heerlijk boek om er gewoon lekker doorheen te bladeren. Waar je ook voor kiest, je zult ontdekken dat niet alleen de illustraties, maar ook de verhalen prachtig zijn. Leeftijd doet er niet toe, dit boek is interessant voor iedereen.
Stern Nijland groeide op in Friesland, waar ze omringd was door dieren en wilde bloemen. De fascinatie voor de natuur is terug te vinden in haar werk als illustrator. Voor haar prentenboek Dientje en het leverworstmysterie ontving Nijland in 2002 een Zilveren Griffel.
Het dierendoodboek is verschenen bij uitgeverij Lemniscaat en kost € 20,00. Geen e-boekversie verkrijgbaar.
Illustraties
1. omslag van het boek
2. portret van de auteur (foto ©Niels Westra)
Recensie
Gerard van Os
Alle boekrecensies zijn ook terug te vinden op: www.vlaardingenleest.nl
Dit is een bijdrage van het recensiecollectief. Lijkt het je leuk om ook een boek te bespreken voor De Vlaardinger (en straks ook voor De Schiedammer Online)? Elk genre is welkom. Mail je recensie dan naar Hans Vrugt, eindredacteur van het collectief: hansvrugt@planet.nl