Aan het einde van de Hoogstraat hangt nog een plaquette met een paar ijsmoppen erop. IJsmoppen zijn net als schelvispekel, ijzerkoekjes en dikke poffertjes herinneringen aan een prachtig Vlaardings verleden. Wie herinnert zich niet dat iedere winter weken achter elkaar op natuurijs geschaatst kon worden, waarbij “De Westlanders” naar het einde van vaarten en vlieten schaatsten? Hun eindpunt was Vlaardingen, waar vandaan de veelal glastelers ijsmoppen mee terug namen als bewijs van een geslaagde barre tocht. De vele liters bier en andere alcoholische doping maakten de terugtocht nog avontuurlijker dan de heenreis.
Maar Vlaardingen - dat stond dus meer dan een eeuw bekend als de schaats-hoofdstad van de regio. Vanuit hier vertrokken er duizenden. Met lange klappen of sierlijke krullen de Vlaardingse Vaart af en met de frisse kou in je gezicht dagenlang schaatsen. Met het warmer worden van de winters verdween die traditie. Natuurlijk, heel soms kan er weer een weekend geschaatst worden. Maar wekenlang onbekommerd ijsplezier voor jong en oud…. Dat kunnen alleen ouderen zich nog herinneren.
Die verhalen uit een steeds verder verleden inspireerde een aantal Vlaardingers: “Die winterse sfeer moet weer terugkeren,” zeiden ze. Er moest en zou een mooie ijsbaan komen die - net als De Vlaardingse Vaart vroeger - in de winter een aantal weken de leukste ontmoetingsplaats van Vlaardingen en omstreken zou zijn. In de snikhete zomer van 2018 werd het plan gesmeed. De vergaderplaats was altijd een horecaterras in het centrum, en de plannenmakerij werd vanzelfsprekend ondersteund met drank om de sfeer van die lang vergeten winters zo goed mogelijk te imiteren.
Het najaar kwam, de winter brak aan … en het team had veel geleerd … zoveel dat de mannen en vrouwen beseften dat zoiets een complexe organisatie is waar veel geld voor nodig is. De prijs van ijs lag stukken hoger dan tijdens de aangename, warme zomerdagen was berekend.
Een jaar ging voorbij waarbij het team iedere week bij elkaar kwam en Het Winterterras langzaam maar zeker vorm kreeg. Ondanks het feit dat de drank pas op tafel kwam na afloop van het serieuze gedeelte, bleef het enthousiasme van deze vrijwilligers ongekend hoog.
De droom bleef het realiseren van de leukste, veiligste, meest inclusieve ontmoetingsplaats van Vlaardingen waar wekenlang ongedwongen ijspret beleefd kon worden, voor jong en oud. Zonder bijgeloof opende Het Winterterras de tenten op vrijdag 13 december … de rest is geschiedenis.
Alle verwachtingen van het team van het eerste uur werden overtroffen. Vanaf de eerste dag bevolkten honderden schaatsers de baan van ‘s morgens vroeg tot ‘s avond laat. Vaak vier generaties tegelijk, alle kleuren door elkaar, oer-Vlaardingers en nieuwe medelanders: Het Winterterras was naast een fantastisch schaatsevenement vooral ook een feest van verbroedering.
Boordevol ideeën werd er in 2020 en 2021 hard gewerkt aan Winterterras nummer twee … maar helaas gooide corona twee keer zand op het ijs. Ook de voorbereiding van dit jaar was spannend: De energiecrisis en het recessiespook loerden om de hoek, maar als echte Vlaardingers liet het team zich daar niet door van de wijs brengen. Vanaf 6 december kan iedereen 5 weken lang, iedere dag genieten van winterpret.
Wat in die hete zomer van 2018 begon als een ideetje, lijkt nu al een onverwoestbare Vlaardingse traditie te zijn – op naar de komende decennia.
Schaatsweetjes
RUDI LIEBRECHTS
Vlaardingen, 6 september 1940 (langebaanschaatser en wielrenner)
Denk je in Vlaardingen aan ijs dan denk je, zeker als oudere, aan Rudi Liebrechts. Hij is de enige schaatscrack die de Schelvispekelenclave rijk is en die kan bogen op een aanzienlijke eregalerij aan aansprekende resultaten op de bevroren 400 meterbaan zonder overkapping. Dat alles in een tijd waar soms erbarmelijke weersinvloeden de mannen van de knapen scheidden behaalde hij nog altijd aansprekende resultaten.
Rudi Liebrechts mag je gerust de voorpost noemen van de écht grote schaatsers Kees Verkerk, Ard Schenk en - in iets mindere mate - Jan Bols. In 1961 won de Vlaardinger brons op het WK heren allround in het Zweedse Göteborg op de Ullevi openlucht schaatsbaan. Hij werd derde achter landgenoot Henk van der Grift en de Rus Viktor Kositsjkin.
In 1964 herhaalde Liebrechts dit huzarenstukje in het Finse Helsinki. Daar moest hij op het ereschavot plaatsnemen achter de Noor Knut Johanneson en wederom Viktor Kositsjkin.
In 1965 verbeterde hij op de ijsbaan van Oslo het wereldrecord op de 3.000 meter in een tijd van 4.26:8 nadat hij in 1963 het Nederlands record in Deventer op de 5.000 meter verbeterde. Ard Schenk ontnam hem dat record drie jaar later. Ook werd Liebrechts tweemaal Nederlands Kampioen in 1963 en 1964.
Het is nu een kwestie van afwachten wie op de ijsbaan van het Winterterras zijn of haar eerste forse slagen slaat zodat we over een aantal jaar weer eens een echte Vlaardingse schaatscrack kunnen toejuichen.
Tekst
Ilco van der Bie | Peter Joore
Foto
Peter Joore