Voorland
Op jonge leeftijd wist Ellen Waardenburg al zeker dat ze later de Nijmeegse Vierdaagse zou gaan lopen. Ooit vlak langs de Duitse grens, waar het landschap heuvelachtig was en vol groeiend en bloeiend groen, vijftig, veertig of dertig kilometer ploegen onder de hete zomerzon: dat was pas sport voor de gewone mens!

Heimelijk bekeek ze onder de douche haar ranke, goed gevormde benen en nam zich voor net zo hard te trainen tot ze de weelde konden dragen van viermaal die lange dagmars. En als ze eenmaal zover was dan wilde ze liefst alleen. Niet in een groep, dat zou maar tot onenigheid leiden vanwege ongetrainde vriendinnen die niets meer waren dan een vijfde wiel aan de spreekwoordelijke wagen vanwege hun gebrek aan snelheid en duurzaam vermogen.

‘Ga jij maar lekker wandelen,’ raadde man Jan, die al jaren met de pedicure was getrouwd, haar aan. ‘Daar blijf je fit van en op straat leer je het meeste van je land en de mensen.’

Soms liep ze naar Hoek van Holland om vast aan de afstand te wennen. Van spanning verkrampten een enkele keer haar spieren en dan deed ze kort daarop een gepast rondje Broekpolder om ze weer los te wandelen. Haar kuiten glommen van de staalharde spieren die steeds meer weg hadden van geoliede kabels. Vlaardingen en zelfs de straten in het centrum waren een ideale plek om te wandelen als de klinkers en tegels niet zo holderdebolder scheef zouden liggen. Dat bewees de laatste jaren de Haring & Bier Wandeltocht en dit jaar op 14 mei de Geuzentocht die haar, in de archaïsche kledij van gravin Ada, moeiteloos van Delft naar haar Heimstad voerde.

Geboorte van een wandelaar
Ellen Waardenburg: ‘Omdat ik als verzorgende 27 jaar in het Zonnehuis een tamelijk staand en lopend professioneel leven leid zijn mijn benen wel wat gewend. Nu als zittend pedicure kunnen ze wel wat beweging gebruiken. We zijn ooit begonnen met lopen met een olijke club van dertien vriendinnen. Toen waren het er, net als de tien kleine negertjes, nog maar drie en op een gegeven moment liep ik lekker alleen. Maar ja, met zo’n 45.000 medelopers om je heen ben je nooit echt alleen en al helemaal niet eenzaam. Daarbij heb ik geen boodschap aan loos gebabbel en wandel liefst in eigen tempo voort. Loopt er iemand naast me te wauwelen, dan doe ik de vetertruc; stoppen, doen alsof je je veters opnieuw strikt en als je weer recht staat is die zeur gelukkig al een flink stuk verder.

Vroeger deed ik aan recreatie hardlopen. In die tijd is het Vierdaagse zaadje gepland, denk ik. We, mijn collega bij de Polderpoort en ik, wilden zo vlak na de eeuwwisseling weleens met het Blauwe Vaasje meelopen vanuit Café d’Oude Stoep. Omdat we dachten dat je dan verplicht bier moest drinken is dat helaas nooit wat geworden.’

Slaapverwekkend
‘In Nijmegen slaap ik tijdens de Vierdaagse in een voormalig en keurig verbouwde school. Lekker dicht bij start en finish en op-en-top ingericht. Je hebt daar alles; een goed bed, prima eten, een lunchpakketje voor onderweg, je kunt er lekker douchen en ook is er een fysiotherapeut voor als er mankementen zijn. Zelf heb nooit een blaartje, maar tape van tevoren goed met brede Leukoplast mijn beide voeten af. Dat scheelt echt. Omdat ik daar al jaren ’s nachts vertoef is de ploeg, je slaapt er met tien in een zaal, bekend. Geen vrienden, want veel wandelaars zijn, en ik zeker, die vier dagen puur solist. Wel allemaal dezelfde afstand lopend, dan heb je ook maar één wekker nodig.’

Van Kika naar Sjaak Foundation
‘Als je dan toch wandelt over des Heeren wegen kun je met je gelopen kilometers ook iets doen voor een goed doel. Zo kwam ik vorig jaar bij Kika uit en kon na afloop €767,50 storten in de pot. Kijk, Kika is keihard nodig, maar als eenling op dit niveau ben je slechts een nummer en is je bijdrage een druppeltje op een gloeiende plaat. Ik ken Sjaak van Steenbergen en zijn stichting en draag hun initiatieven een warm hart toe. Daarbij vond ik dat Kika het wat amateuristisch aanpakte. Daarom loop ik dit jaar voor de Sjaak Foundation. De sponsor-pot voor bevat nu €350,00 en dat is goed voor mijn viermaal dertig kilometer. Mocht het bedrag oplopen tot boven de €1.000,00 dan doe ik de veertig.’

Wie Ellen en dus de Sjaak Foundation wil steunen die kan via de site: www.devierdaagsesponsorloop.nl geld overmaken onder vermelding van: Sjaak Foundation. Van dit bedrag gaat 95% naar de Vlaardingse stichting. De overige 5% gaat naar de Vierdaagse organisatie.

Route, bagage en food & beverage onderweg
‘Het klinkt misschien wat gek, maar dag één is verreweg mijn favoriet. Dan heb je aan Arnhemse kant die lange dijk. Sommige mensen denken dat ze daar stilstaan, maar ik schiet voor mijn gevoel vooruit. Denk dat Max Verstappen me daar niet eens inhaalt. Heerlijk vind ik dat. Ik train dan ook veel op de Maassluisse dijk. Zo’n voor vele ellenlange strook voelt voor mij als bio-natuurlijke doping. Dan ben ik echt één … met mezelf.

Ik heb me geabonneerd op de verzorgingsposten van de RET. Die zijn ideaal. Voor €38,00 word je om de tien kilometer in de watten gelegd met een opbeurend praatje en toiletten indien nodig en vooral veel en goed eten en drinken. Een voorbeeld? Koffie, thee, limonade, broodjes, bal gehakt, slaatje en erwtensoep. Maar dat laatste is niet aan mij besteed. Dat vind ik snert. Voor ik dit fenomeen kende wilde ik eens bij zo’n post van PostNL een plasje plegen. Stond er zo’n kenau te snerpen: “Waar is je pasje! Dit is alleen voor leden!” Waarop ik zei: “Weet je hoeveel van die gore postzegels van jullie ik in m’n leven heb gelikt!” Nog voor ze was bekomen had ik m’n broek alweer aan. Zeikwijf.

Het enig wat ik onderweg meeneem is water, zoutpastilles tegen het verkrampen en Dextro vanwege de beloftevolle reclame. De vitamineuze rest komt allemaal van de RET. Ik reis licht, zullen we maar zeggen.’

Zen langs de Waal
‘Als ik loop denk ik werkelijk nergens aan. Heerlijk. Ik voel me 100% zen. Zeker tussen de bewoonde wereld in met alle rustgevende flora en fauna. In ieder dorpje is het verder feest. Dat breekt de sleur, want al te groen is ook niet goed voor een mens. Al zou ik het zo niet willen noemen. Want zonder natuur zijn we immers kansloos. Wijchen, Linden, Elst, ik noem er maar een paar, het is net zo’n sfeer als bij de Elfstedentocht. Maar dan een stuk warmer en minder glad. Je ziet er elk jaar ook vrijwel dezelfde koppen. Zelfs een oud baasje, wiens benen hem niet meer wilden dragen is door de brandweer uit en thuisgebracht en op een stoel langs de “lijn” gezet. Was ‘ie er toch nog bij. Je voelt je er echt thuis. Heerlijk, toch.

Natuurlijk heeft iedere dag iets specifieks waarvan je opfleurt en altijd weer naar uitkijkt. De kracht van de herhaling is de terugkerende warmte, liefde en enthousiasme van het publiek. Soms een moppie muziek, dan weer even dansen. Geloof me als ik zeg: “de Vierdaagse is Eén Groot Feest!”

Witte billenveld
Ellen Waardenburg: ‘Ik zal de lezers niet overladen met anekdotes. Maar er is altijd wel iets de moeite van het thuis vertellen waard en één impressie wil ik je niet onthouden. In de eerste dagen van mijn Nijmeegse wandelavonturen liep ik eens tussen dorpen toen ik in de verte in een veld allemaal witte vlekken zag. Kwam ik dichterbij; waren het allemaal saniterende wandelaars die met hun witte kont boven het maaiveld uitstaken. Nu heb je Dixi’s en in dorpen lieve mensen bij wie je thuis je boodschap achterlaten kan.’

Finish
De Nijmeegse Vierdaagse wordt door Ellen Waardenburg dit jaar voor de zevende keer gelopen. Tegenstanders heeft ze niet en ook man Jan vermaakt zich prima als nachtgast op de Waalkade of gewoon thuis. Als je haar vraagt wat ze het liefste doet, zegt zij: ‘Beroepsmatig voeten verzorgen en wandelen op een mooie plek in Nederland.’ Ze schenkt man Jan een liefdevolle lach en ik voel dat dit ware liefde is.

Vierdaagse van Nijmegen
Wie de Vierdaagse van Nijmegen weleens van dichtbij wil meemaken maar zelf wandelen toch wat te veel van het goede vindt, die kan langs de kant, gezeten op een campingstoeltje, ongegeneerd mensjes kijken van 18 t/m 21 juli.