Waardoor is de coronapandemie veroorzaakt en hoe kan de wereld daarop anticiperen, reageren en deze voorkómen? Deze vragen staan centraal in het boek ‘De wereld na de pandemie’ van Fareed Zakaria. De auteur analyseert oorzaken en gevolgen van de coronacrisis die zich in de komende jaren gaan voordoen en komt met inspirerende ideeën waarmee na de pandemie een betere wereld kan worden gerealiseerd.
In tien hoofdstukken draagt Zakaria mogelijke oplossingen aan. Hij doet dat vanuit zeer uiteenlopende perspectieven, variërend van biologische risico’s tot de definitieve doorbraak van het virtuele leven en een opkomende wereldorde waarin de VS en China in politiek en economisch opzicht waarschijnlijk de hoofdrolspelers zullen zijn.
Al in de verre historie komen pandemieën voor. Denk bijvoorbeeld aan de builenpest – alias ‘de Zwarte Dood’ – die zich in de veertiende eeuw vanuit Centraal-Azië in een decennium naar Europa had verspreid als gevolg van de toenmalige wereldhandel met karavanen over land en schepen die goederen vanuit de Oriënt vervoerden. De builenpest heeft ongeveer de helft van de Europese bevolking weggevaagd.
Voor de huidige generaties is een pandemie iets geheel nieuws; die hebben zoiets nog niet eerder aan den lijve ondervonden. Wel waren er uitbraken van virussen als bijvoorbeeld SARS, MERS, vogelgriep, varkenspest en ebola, maar wereldwijde uitbraken werden door gerichte maatregelen voorkomen. Totdat het coronavirus in razend tempo de hele wereld lamlegde…
Het coronavirus verspreidde zich in no time vanuit China over de gehele wereld. Onze huidige manier van leven is volgens de auteur hier debet aan. Enkele aspecten daarvan: ons reisgedrag (het vele vliegverkeer), het neoliberale beleid met als gevolg overmatige productie en consumptie en het hoge energieverbruik, de globalisering, de vernietiging van natuurlijke leefomgevingen waardoor dierlijke virussen mensen sneller kunnen infecteren en de klimaatverandering. Enkele gevolgen van deze pandemie zijn sterk toenemende ongelijkheid en diepere armoede, een sterkere polarisering en toenemend wantrouwen tegen overheden en experts.
Op een toegankelijke manier beschrijft de auteur politieke, sociaal-maatschappelijke, economische, technologische en biologische trends die in een stroomversnelling zullen raken en hij draagt een scala aan mogelijke oplossingen aan. Enkele voorbeelden: zorgen voor een kwalitatief goed overheidsbestuur, radicale hervormingen doorvoeren om de ongelijkheid te bestrijden en op een goede en veilige manier gebruikmaken van digitale ontwikkelingen.
Om de wereldwijde gemeenschappelijke problemen zoals bijvoorbeeld de coronapandemie en mogelijke toekomstige pandemieën, milieuproblemen, klimaatverandering en problemen in de digitale ruimte (cybercriminaliteit) op te lossen, is volgens de auteur duurzame samenwerking in internationaal verband nodig. De toenemende nationalistische competitie van nu is namelijk funest; de gevaren daarvan worden schromelijk onderschat.
Iedereen zou dit uiterst actuele boek moeten lezen. Je krijgt hierdoor een goed inzicht in de wereldwijde effecten van de coronacrisis en je wordt aan het denken gezet.
Fareed Zakaria (Bombay, 1964) is schrijver, columnist, journalist en politicoloog. Na zijn middelbare school verhuisde hij naar de Verenigde Staten voor een geschiedenisstudie aan Yale University. Na deze studie werd hij redacteur bij ‘TIME’. Daarnaast heeft hij nu een discussieprogramma op CNN. Met zijn boeken – onder andere ‘De toekomst van vrijheid’ en ‘De wereld na Amerika’ – werd hij een van de belangrijkste deskundigen op het gebied van internationale politiek.
'De wereld na de pandemie’ is in maart 2021 verschenen bij Uitgeverij Atlas Contact. Het boek telt 333 pagina’s (inclusief dankwoord, noten en verantwoording). Het kost € 21,99. ISBN: 9789045043753. Het is als e-book te koop voor € 12,99. ISBN: 9789045043760.
Vertaling
Ton Zwaan
Fotografie
© James Kegley
Recensie
Wies Groeneveld
Alle boekrecensies zijn ook terug te vinden op: www.vlaardingenleest.nl