door Jan Schrijver

De aanloop voor de lokale televisie begon al jaren eerder, namelijk met lokale radio eind jaren tachtig.

Jan Willem de Boer: “Je had begin jaren tachtig piratenzenders. Er waren verschillende van die illegale radiozenders in Schiedam, die met enige regelmaat uit de lucht werden gehaald door de politie. De regering heeft dit uiteindelijk aangepakt door lokale omroepen mogelijk te maken. In Schiedam werd dat de Stadsomroep Schiedam. In april 1987 zijn ze begonnen en ik kwam erbij in augustus 1987, om te presenteren op de radio. Ik stond voor de klas als leraar Frans en ik maakte muziek, in verschillende bandjes. Alleen op zaterdagmiddag hadden we op onze piepjonge zender zendtijd van twaalf tot zes. We trokken in bij de Ziekenomroep Schiedam (ZOS) op de Korte Haven 127.“

“We kregen van de gemeente 12.000 gulden subsidie en dat was precies wat de ZOS aan huur vroeg. Dus we hadden verder geen rooie rot cent te besteden. In die zes uur deden we actualiteiten en sport. Ik was meteen de vliegende verslaggever. Ik trok eropuit met een cassetterecorder en een microfoon. Op de fiets de stad in, waar er maar wat gebeurde aan nieuws, of dat nou algemeen was of sport. De hele middag, dan steeds tussendoor die bandjes terugbrengen. Ze hadden het geluk dat elk interview in één take werd opgenomen, zodat ze het ongemonteerd konden uitzenden. Het ging bijna altijd goed. De grootste misser – ik vind het nog altijd jammer – was het interview dat ik lopend door de stad met Wim Kok deed. Helaas, de techniek faalde, en van het prachtige interview dat ik had - hij deed echt krachtige uitspraken - stond geen woord op cassette. Alleen maar ruis.”

“In 1991, ZOS en Stadsomroep konden niet verder samen onder één dak. Er waren te veel irritaties onderling, van het niveau: ‘wil je niet uit onze kopjes drinken’ en ‘jullie moeten ook stofzuigen’. Nou, we betaalden schandalig veel huur. We kregen vervolgens een antikraakcontract van de gemeente, in Passage 12, vanaf de Broersvest gezien aan je rechterhand, naast die winkel waar je bekers, medailles, naamplaatjes en stempeltjes kon kopen. Omdat onze studio op Passage nummer 12 zat, heette ons programma vanaf toen Passage 12. Het pand stond al lang leeg, voor het eerst van mijn leven heb ik toen geverfd en behangen, dat hoort er allemaal bij in de lokale omroep ja. Toen de Nieuwe Passage werd gerealiseerd, moesten we opnieuw verkassen.“

“We kwamen toen terecht in de Lange Nieuwstraat, naast dat kerkje tegenover toen de ABN AMRO Bank. Er had een winkel voor woninginrichting gezeten. Het mooie daarvan was dat door het hele pand hoogpolig tapijt lag, wel in een opvallend kleurtje roze, zo’n kleur die niemand in z’n huis wil hebben. De huur voor dat pand konden we betalen van de subsidie en de eerste reclame-inkomsten. De radioprogrammering werd uitgebreid, niet alleen uitzenden op zaterdag maar ook op zondag.

We zijn vervolgens teruggegaan naar de Korte Haven, waar de ZOS inmiddels uit was. In 1997 ben ik tegen wil en dank voorzitter geworden, omdat Dick van Gooswilligen plotseling opstapte (nu presenteert hij overigens weer bij SchieTV). We deden toen nog steeds uitsluitend radio. Mijn grootste wens was om televisie te gaan maken. Je had toen wel TV Rijnmond, maar dat was vooral op Rotterdam gericht. Ik vond dat Schiedam groot genoeg was voor zijn eigen televisiekanaal. Er gebeurde hier genoeg. Toen kwam ik terecht bij wethouder Aad Wiegman. Hij adviseerde om met de ONS (de voorloper van de Irado) te gaan praten. Daar werkte Aad van der Wel, de huidige woordvoerder van de gemeente. Aad was toen al vrijwilliger bij de Stadsomroep. Hij heeft toen zelf de benodigde software geschreven voor televisie, dat was anders niet te betalen geweest. We mochten op 1 januari beginnen, maar het advies van de ONS was: wacht even tot 1 maart, want dan komt op de kabel kanaal 12 vrij. Met kanaal 12 zit je meteen in het goede zap-bereik. Bij die start op 1 maart hebben we de naam van de radio veranderd in Radio Schiedam. Voor de televisie hadden we de naam LOOK TV bedacht.”

“De bedoeling voor de tv was één uitzending op zondag; een filmpje van een half uur dat dan de hele week door herhaald zou worden. Het was een overweldigend succes, we kregen veel aanvragen van organisaties en politieke bedrijven die ook hun verhaal wilden doen op tv. Binnen enkele weken al zijn we dagelijks één reportage gaan maken, die dus een hele dag te zien was. Als we een reportage maakten op straat, dan verdrongen de mensen zich om ons heen. Iedereen wilde toen nog op tv, wilde dat zijn of haar gezicht in beeld kwam of zijn of haar kinderen in beeld kwamen. LOOK TV was echt van iedereen in Schiedam, en iedereen wilde er ook op. We hebben het zelfs meegemaakt dat we door de politie ontzet moesten worden. Ik vergeet het nooit, het was bij de start van de open ijsbaan op het Stadserf. En bij de laatste avond van de avondvierdaagse. “

We maken een stapje naar 2002. 

“Op een middag interviewde ik minister Roger van Boxtel, die over het grote stedenbeleid ging. We waren één van de eerste kleinere steden met een eigen televisiezender. Van Boxtel was enthousiast. Na afloop vroeg hij aan me, maar hoe combineer je dat met je werk. Toen antwoordde ik: als u vanochtend in Schiedam op bezoek was geweest, had ik dit interview niet kunnen doen, want dan had ik Frans gegeven aan de mavo. Wethouder Peter Groeneweg (PvdA) werd erbij geroepen en Van Boxtel meldde hem, dat ik voortaan betaald kon worden vanuit het grote-steden-fonds van de Rijksoverheid. Dat kwam erop neer dat ik een tijd lang weliswaar op de loonlijst stond van de mavo, maar dat ik kon werken voor LOOK TV. Ik ben dus aangenomen door een minister, altijd leuk om te vertellen. Ik ben altijd een paar uur per dag les blijven geven, maar dat was heel goed te combineren, want de school verleende alle medewerking. Voor de school was het ook positief; ik was een soort ambassadeur. De kinderen vonden het fantastisch en ook de collega’s waren enthousiast.”

Verhuizen blijkt een belangrijk onderdeel te zijn van het werk van lokale televisiemakers:

“We moesten op stel en sprong de Korte Haven – we zaten naast Pand Paulus – verlaten, omdat de gemeente het pand ging opknappen en verkopen. We zijn toen teruggekeerd naar de Lange Nieuwstraat, een ander pand, nu met een ingang niet aan de straat. Daar hebben we gezeten tot we naar de studio in het Wennekerpand gingen, welke studio nu nog steeds gebruikt wordt.”

Wat was nou de kracht van LOOK TV?

“Een goedE penningmeester, Wim Groeneweg, een goede reclame man, Martijn Rhijnen, en een fantastisch team aan vrijwilligers, zoals Rob van der Heiden, wijlen Henk Groenewegen, wijlen Jacques Bink, en nu vergeet ik heel veel mensen, te veel om allemaal te noemen. We hadden toen zo'n tachtig vrijwilligers. Iedereen mocht meedenken in het creatieve proces. Dat deden we doorgaans tijdens de lunch. Het sociale aspect was voor al die vrijwilligers van groot belang. We hebben veel leuks geïnitieerd. Neem bijvoorbeeld de politieke uitzendingen op televisie, de gemeenteraadsvergaderingen live. Tijdens de eerste uitzendingen kwamen ze allemaal in pak of jurk, net naar de kapper geweest. Geen kleding met streepjes en ruitjes, want dat rastert op televisie. Dan gaat het zo schitteren op beeld. Wij hebben als omroep toen alles zelf betaald, alle apparatuur en bijkomende kosten. Tegenwoordig is dat ondenkbaar, dan betaalt de gemeente het als een raadsvergadering uitgezonden moet worden. Op entertainmentgebied kwamen we met het ouderenfestival, met de sinterklaasintochten en met de kerstuitzendingen. We kwamen met livesportuitzendingen en ook het sportgala was live op tv. We hadden op zaterdagochtend een live talkshow, dat hebben we wekelijks gedaan van 2002 tot en met 2018. Iedereen wilde erin, iedereen keek ernaar. Een hoogtepuntje was wel dat we beter uit het kijkcijferonderzoek van de gemeente kwamen dan RTV Rijnmond. 75 % kijkt naar Rijnmond en 76 % naar LOOK TV, was de prachtige uitslag."

“Toen kwam mijn grootste vergissing. Ik zat te veel achter het bureau en te weinig in het veld. Ik heb toen een professioneel bestuur bijeen gezocht, zodat ik weer mijn werk als verslaggever kon doen, ik wil graag het veld in, het nieuws ligt op straat zeggen ze, en zo is het ook. Het gevolg was dat mijn functie veranderde in die van een soort hoofdredacteur die op afroep van het bestuur verantwoording af moest leggen, ik werd een soort onderofficier tussen de leiding en de manschappen in. Gevolg was dat alle creativiteit om zeep werd geholpen. Bovendien konden ze het niet vinden met de reclameman. Het bestuur hield zich vooral bezig met geld, niet met programma’s. Ze kwamen ook nooit kijken, dat vond ik zo raar. Besturen op afstand was het. In 2012 werd Lamers burgemeester, die was meer gecharmeerd van het nieuwe PopUpTV. LOOK TV, dat inmiddels was omgedoopt in Stadsomroep Schiedam, heeft toen nog wél de strijd om de zendmachtiging gewonnen, tot ergernis van de burgemeester. Uiteindelijk heeft men van hogerhand toch een fusie tussen PopUpTV en de Stadsomroep afgedwongen. De eerste daad van het nieuwe fusiebestuur was grote schoonmaak. En ik was een van degenen die is geruimd na een gesprek van drie minuten, na ruim dertig jaar lokale omroep. Ik ben niet bij de pakken gaan neerzitten, twee dagen later was JW TV Schiedam in de lucht. Zonder een cent subsidie, geheel onafhankelijk, zonder bestuur, zonder collega’s, alleen op de wereld, maar met blij gemoed, en wat ze wel zeggen, daar gaat ie weer Piet Pelle op zijn Gazelle.”

Hoe kijk je op al die jaren terug?

“Met prachtige herinneringen aan LOOKTV, vooral niet rancuneus, want daar heb je alleen zelf maar last van, maar met heel veel zin om nog reportages te maken. En het is toch leuk dat mensen op straat nog steeds zeggen… maar u bent toch die meneer van LOOK TV…”

De reportages van Jan Willem de Boer van JW TV Schiedam zijn te zien op het YouTube-kanaal onder deze link: https://www.youtube.com/channel/UCoT3tR8H9cQ16VSnMsuMtaw