Dat de kunstenaar ons iets wil vertellen, dat kunst een boodschap heeft, is duidelijk. Die kan puur conventioneel zijn (voldoen aan gangbare wensen en normen) of abstract, waarbij kleur, lijn en sfeer bepalend zijn. Maar de kunstenaar nam in het afgelopen decennium steeds vaker ook een heel vaak een activistische houding aan.
Emoties uit het dagelijks leven speelden daarbij een steeds grotere rol, kunst heeft meer dan ooit een politieke boodschap. Daar is ook genoeg reden voor in tijden van sociale spanningen, toenemende verrechtsing, aan banden gelegde onafhankelijke media, Black Lives Matter, LHBTIQ+, Trump, Poetin en vergelijkbare ondemocratische leiders of stemmingmakers.
Vergeten wij ook niet de instroom van immigranten, die, bijvoorbeeld als vluchteling, vanuit hun eigen (meestal niet witte) politieke en culturele context kunst ook vanuit een volkomen andere invalshoek benaderen. De Britse filosoof John Gray (1948) stelt prikkelend: ‘Sociale spanning is ook goed voor de kunsten. Cultuur gedijt bij tegenspraak en antagonisme … niet bij sociale harmonie’.
Maar wat als de vrijheid van meningsuiting onder druk staat en er geen onafhankelijke rechtspraak is? Het werk van deze kunstenaars treft u niet direct in musea aan, maar op straat, in demonstraties, of op de social media. Het gaat over kunst als motor van maatschappelijke veranderingen. Willem Sandberg (vml directeur Stedelijk Amsterdam) zou goedkeurend knikken over deze vorm van kunst die buiten de eigen discipline, buiten de conventionele kaders treedt.
Op 23 september, inloop 19.30, aanvang 20.00, gratis entree, in centrumbibliotheek Vlaardingen ‘DE KUNSTENAAR ALS POLITIEK ACTIVIST. KRITISCHE KUNST MET EEN DUIDELIJKE BOODSCHAP
Willy Atema is cultuurhistorica. Zij geeft o.a. binnen het kader van haar eigen kunsthistorisch bureau ‘Kunst en Kunde’ presentaties over alle mogelijke onderwerpen en/of thema’s binnen de kunst- en cultuurgeschiedenis. Het motto van haar bureau luidt ‘De kunsthistorie is er niet om uw opvattingen over kunst te bevestigen, maar om uw opvattingen en visie op de visuele wereld te verruimen’. Voor meer info: www.kunstEnkunde.nl
Afbeelding: Various & Gould - City Scars to City Skins, Marx-Engels, Berlijn 2017