'Een burgemeester behoort de stad tendienste te staan. Niet voor schut te zetten en het lachertje van het land te maken. Stadspromotie doe je heel anders dan nu het geval is. En als het al een 1 aprilgrap is, dan is het er eentje die niet aan klassieke voorwaarden voldoet. Nu lijkt het afblazen van de "grap" een reddingspoging om zijn zelfgeschonden blazoen nog enigszins, en als het kalf al lang en breed verdronken is, proberen op te poetsen. Bert is geen burgemeester, hij is politieman,' aldus een inwoner en politiek geïnteresseerde afgelopen maandag.

Heel De Stad heeft ook zo bedenkingen naar aanleiding van zijn functioneren. Daarom een open brief en nog maar ens wat vragen.

Open brief aan burgemeester (van Heel De Stad)

Geachte Burgemeester/Beste Bert,

Als bewoners van Heel De Stad willen wij je met deze open brief oproepen om de eer aan jezelf te houden en het burgemeesterschap voor gezien te houden. We begrijpen dat dit een moeilijke beslissing kan zijn, maar we denken dat het moment gekomen is om tijd te maken voor jezelf en voor de mensen om je heen.

De recente commotie rondom café Mes en de vele negatieve reacties in de pers en op sociale media vanuit het hele land, hebben veel losgemaakt in de stad. Het is duidelijk dat de situatie rond café Mes niet alleen voor verdeeldheid zorgt, maar dat het ook het vertrouwen in het leiderschap van de stad heeft aangetast.

We begrijpen dat jij als burgemeester altijd onder druk staat, maar het lijkt erop dat de last van deze negatieve publiciteit nu te zwaar is om te dragen. Niemand denkt op zijn sterfbed: “Had ik maar nóg meer uren gewerkt.”

Juist het zorgen voor je ouders, die op leeftijd zijn, en het koesteren van de momenten voor jezelf en je vrouw en kleinkinderen, is van groot belang. De ophef rond café Mes, en vlak daarvoor ook al de kwesties van het mishandelde meisje en het AZC, zijn wat Heel De Stad betreft een signaal om de mantelzorg niet in januari maar nu te laten beginnen. Dat is goed voor de rust in het bestuur en in de stad, en beter voor jezelf en voor je vrouw, ouders en kleinkinderen.

Ons advies: maak de balans op en kies voor wat belangrijk is. Wij geloven dat dit moment voor jou nu is aangebroken. We willen benadrukken dat we jou persoonlijk waarderen om je humor, je betrokkenheid bij de stad en niet in de laatste plaats om de liefde voor Feyenoord, die we met je delen.

We hopen dat je deze beslissing met de rust en het vertrouwen neemt die je verdient.

Met vriendelijke groet,
Heel De Stad

Daarna vervolgt Heel De Stad het schrijven met een serie vragen waarbij zekere details niet over het hoofd gezien mogen worden.

Schriftelijke vragen ex. artikel 34 RvO
Datum: 2 april 2025
Onderwerp: De zogenaamde 1-aprilactie richting café Mes

Toelichting
Geacht college, geachte burgemeester Wijbenga,

Sommige grappen zijn zo slecht, dat ze pas pijnlijk worden als je ze uitlegt. En als je ze dan toch uitlegt, zonder echte excuses, zonder zelfreflectie, en met alleen de mededeling dat het "bedoeld was voor een belangrijk doel", dan rest er nog maar één conclusie: deze actie is Vlaardingen onwaardig, en u hebt geen idee van welke gevoelens er in de samenleving spelen.

Wat begon met een volkomen onbegrijpelijke brief aan café Mes over een naamswijziging vanwege een visuele verwijzing naar geweld, eindigde in een landelijke rel, diepe verontwaardiging en mogelijk zelfs juridische stappen van ouders van een dodelijk slachtoffer van messengeweld.

De brief was volgens u een actie “in het kader van een serieuze campagne tegen wapens”, maar uitgevoerd in de vorm van een 1-aprilgrap. Zonder voorafgaande communicatie aan de raad of presidium. Zonder ook maar enig besef van wat er onder de inwoners speelt. Wat deze zaak extra wrang maakt, is dat u tijdens de eerste ophef zweeg richting kritische raadsleden, een ambtenaar het zwijgen oplegde, en in gesprekken en appverkeer deed alsof u nog “moest uitzoeken” wat er precies aan de hand was.

Terwijl inmiddels is gebleken dat u zelf formeel opdrachtgever en verantwoordelijke was van deze actie. Gemeenteraad en media werden dus niet alleen genegeerd, maar ook misleid. Daarom stelt Heel De Stad opnieuw en dringend schriftelijke vragen. Want vertrouwen en geloofwaardigheid zijn de kern van lokaal bestuur, en deze actie heeft beide geschaad.

Vragen
Betrokken partijen

1. Welke mensen/partijen waren op het moment van bedenken van de actie onderdeel van het campagneteam?
2. Wat waren hun adviezen?
3. Welke mensen/partijen waren daarnaast nog, op welke manier dan ook, betrokken bij (het bedenken van) de actie?
4. Wat waren hun adviezen?
5. Bent u bereid ons alle communicatie te verschaffen die tussen alle betrokken partijen heeft plaatsgevonden, vanaf het eerste moment waarop over een actie werd nagedacht tot aan vandaag?

Verantwoording

6. Bent u bereid in een openbare raadsvergadering verantwoording af te leggen over de totstandkoming van deze kwestie, inclusief uw eigen rol, en over adviezen van alle mensen/partijen die waren betrokken bij deze actie?
7. Wat voor maatregelen gaat u nemen om in de toekomst dit soort gigantische blunders te voorkomen?

Recht op informatie en beperking van ambtelijke communicatie

8. U heeft uw teammanager Openbare Orde en Veiligheid een spreekverbod opgelegd. Op welke (juridische) grond is dit gebeurd?
9. Bent u zich ervan bewust dat dit in strijd kan zijn met artikel 169 lid 2 van de Gemeentewet, dat het college en de burgemeester verplicht volledige en tijdige informatie te verstrekken aan de gemeenteraad?
10. Hoe verhoudt dit spreekverbod zich tot het beginsel van openbaarheid van bestuur (artikel 110 Grondwet) en tot de actieve informatieplicht zoals neergelegd in de Algemene wet bestuursrecht (Awb)?

Misleiding en onjuiste voorstelling van zaken aan raadsleden
Op vrijdag 15 maart ontving u om 20:45 uur een appbericht van raadslid Ron Boers (Heel De Stad) waarin hij vroeg naar de achtergrond van de brief aan café Mes. U opende wel het bericht, maar gaf geen reactie. Dezelfde avond reageerde u wél op een vergelijkbare vraag van een ander raadslid, Marco van Unen, met de tekst: “Zal eerst eea uitzoeken.”

11. Waarom stelde u dat u de kwestie moest ‘uitzoeken’, terwijl u op dat moment volledig op de hoogte was van de inhoud van de brief én een communicatieverbod had opgelegd aan uw eigen topambtenaar?
12. Erkent u dat deze gang van zaken de schijn wekt van doelbewuste misleiding van de gemeenteraad?

Geloofwaardigheid communicatie

13. Waarom hebben u en uw woordvoerder meerdere media (waaronder AD, RTL en NOS) stelselmatig onjuist geïnformeerd over de aard van deze actie?

Ondergraven van vertrouwen in de overheid

14. Wat vindt u van de uitspraak van premier Schoof dat liegen als overheid onverstandig is, en dat dat het vertrouwen in die overheid schaadt”?
15. Realiseert u zich dat uw opstelling bijdraagt aan het ondermijnen van het vertrouwen in het openbaar bestuur, juist op een moment dat dat vertrouwen landelijk al onder druk staat?

Misbruik van journalistiek vertrouwen

16. Wat is uw reactie op de klachten van het AD, RTV Rijnmond en de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), die spreken van bewuste misleiding, ondermijning van de journalistiek en het bewust verspreiden van nepnieuws door een overheid?
17. Hoe denkt u de relatie met media te herstellen, nu u hen bewust heeft gebruikt om een spelletje mee te spelen dat hun onafhankelijkheid schaadt?

Reacties uit de samenleving

18. Bent u bekend met de duizenden reacties van burgers die zich boos, verraden, of beschaamd voelen over deze actie?
19. Wat is uw reactie op signalen van inwoners die spreken van ‘bestuurlijke schande’, ‘plaatsvervangende schaamte’ en oproepen tot disciplinaire maatregelen tegen verantwoordelijken?

Zorgplicht richting nabestaanden

20. Wat is uw reactie op het feit dat de ouders van de recent doodgestoken Joni (13), die zich diep gekwetst voelen door uw actie, een advocaat in de arm hebben genomen?
21. Bent u bereid in gesprek te gaan met deze familie en openlijk excuses aan te bieden?

Schadebeperking en verantwoording

22. Bent u bereid op een meer waardige manier dan in uw persbericht, publiekelijk excuses aan te bieden voor het bewust misleiden van media, burgers en gemeenteraad?
23. Waarom heeft u nagelaten om al eerder expliciet excuses aan te bieden voor deze actie – niet in algemene zin, maar aan de stad, aan slachtoffers en aan hun nabestaanden?

Integriteit en voorbeeldgedrag

24. Vindt u dat een burgemeester die in de landelijke media figureert met een campagne tegen wapens, nog geloofwaardig is, als hij vervolgens dit zeer gevoelige onderwerp inzet voor satire?

Betrokkenheid en opdrachtgeverschap

25. Kunt u bevestigen dat u persoonlijk de eindverantwoordelijke was en bent voor deze actie?

Verantwoording aan de raad

26. Waarom is de raad niet vooraf geïnformeerd over deze actie, noch over het beleid waar dit onderdeel van zou zijn?
27. Waarom heeft u een campagne die wordt betaald met rijksmiddelen, ingezet voor een actie die direct ten koste ging van het vertrouwen van de stad?

Beoordeling van impact

28. Wat was de beoogde impact van deze actie?
29. Op welke (wetenschappelijke) gronden baseerde u die te verwachten impact

Juridische en bestuurlijke gevolgen

30. Verwacht u juridische procedures naar aanleiding van deze actie, en zo ja: wie draagt de verantwoordelijkheid en kosten daarvan?
31. Bent u bereid deze actie onafhankelijk te laten evalueren op het vlak van communicatie, juridische toelaatbaarheid en morele impact? Zo nee, waarom niet?
32. Kunt u zwart-op-wit aantonen dat de betrokken ondernemer vooraf vrijwillig, schriftelijk en goed geïnformeerd akkoord ging met deelname aan een ‘1-aprilcampagne’?
33. Wat zegt het kritiekloos inzetten van uw 1april-actie over het morele kompas van alle betrokken partijen (van binnen en buiten de gemeente)?
34. Wat bent u van plan te gaan doen om dat mortele kompas bij al die partijen te gaan herstellen?
35. U bent bezig met een actie om volgend jaar meer Vlaardingers naar de stembus te lokken. Bent u het met Heel De Stad eens dat deze actie en de nasleep – inclusief het uitblijven van verantwoording en het ontbreken van een welgemeend sorry – juist illustratief zijn voor het groeiende gat tussen bestuur en burger? Zo nee, waarom niet?