Veel ontwikkelingen uit de VS volgen we op de voet. Bijvoorbeeld via het dagelijks nieuws, bijvoorbeeld ook via muziek en films. Als Arjen van Veelen naar de Amerikaanse stad St. Louis verhuist, denkt hij de Verenigde Staten al een beetje te kennen. Hij schrikt als hij daar rondloopt, goed om zich heen kijkt en daarna concludeert: dit is een steenrijk derdewereldland. Als je het Amerika van vandaag wil begrijpen, moet je in St Louis zijn, betoogt hij in zijn boek ‘Amerikanen lopen niet’. Nergens is de kloof tussen arm en rijk, tussen wit en zwart, en tussen stad en platteland zo groot als daar.
De partner van de auteur studeerde af als microbioloog. Omdat ze graag verder wetenschappelijk onderzoek wil doen buiten Nederland, verhuisden ze samen in 2014 naar St. Louis in de Verenigde Staten. Ze moesten googelen om er achter te komen waar het lag: in het hart van de VS, in de staat Missouri. Van Veelen dacht Amerika al een beetje te kennen, maar dat viel tegen. De info via de Nederlandse media gaf geen goed beeld van de werkelijke situatie ter plekke. Terwijl zijn vrouw in het laboratorium werkte, wilde zijn debuutroman die Van Veelen hoopte te gaan schrijven, niet vlotten. Reden om er af en toe op uit te trekken.
De bevindingen die Van Veelen opdeed tijdens zijn uitstapjes verwerkte hij in artikelen die verschenen op de site de Correspondent, vanaf de zomer van 2014 tot en met de zomer van 2016. Deze verhalen vormen de basis voor dit boek. Om enkele beschreven zaken beter te kunnen duiden ging hij in 2017 nog tweemaal terug naar Missouri.
De stad St. Louis had de twijfelachtige eer tijdens Van Veelens aanwezigheid moordstad nummer één in de VS te zijn, daarvoor was Chicago dat. Niet voor niets heet ook het eerste verhaal in dit boek: ‘Dit land maakt me bang’. Bij hun entree legde Arjens huisbaas op een stadsplattegrond uit welke gebieden voor een blanke ‘no go areas’ zijn. St. Louis blijkt ook een van de meest gesegregeerde steden van de VS te zijn. Nergens was deze situatie zo goed te zien als bij Delmar Boulevard: ‘Ten noorden van die weg was bijna iedereen zwart, ten zuiden de grote meerderheid wit. De scheidslijn had zelfs een naam: de Delmar Devide. Met een eigen Wikipediapagina. Daar las ik dat de mensen aan de noordkant gemiddeld 18.000 dollar per jaar verdienden en aan de zuidkant 50.000 dollar. In sommige postcodegebieden aan de noordkant leefden de mensen gemiddeld achttien jaar korter dan in de postcodegebieden een paar kilometer verderop’.
Van Veelen schrijft op een manier waardoor je regelmatig stof tot nadenken hebt. De verhalen zijn boeiend tot en met het laatste hoofdstuk. Zeer de moeite van het lezen waard.
Arjen van Veelen (1980) is journalist, columnist en schrijver. Voor zijn publicaties ontving hij verschillende prijzen. Zijn meest recente werk is Rotterdam: Een Ode aan de inefficiëntie (2022).
Amerikanen lopen niet is in juni 2018 verschenen bij uitgeverij de Correspondent en kost € 22,00. Ook verkrijgbaar als e-book (€ 9,25). Voor deze bespreking is gebruik gemaakt van de zevende druk, verschenen maart 2023.
Recensie
Gerard van Os
Illustraties
1. omslag van het boek
2. portret van de auteur (bron: De Corrrespondent)
Alle boekrecensies zijn ook terug te vinden op: www.vlaardingenleest.nl
Dit is een bijdrage van het recensiecollectief. Lijkt het je leuk om ook een boek te bespreken voor De Vlaardinger, mail dan je recensie naar Hans Vrugt, eindredacteur van het collectief: hansvrugt@planet.nl.